Dấu hiệu pháp lý của Tội làm nhục người khác tại Bộ luật Hình sự 2015

Tội làm nhục người khác quy định tại Điều 155 Bộ luật Hình sự (BLHS) năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017). Tương ứng với Điều 121. Tội làm nhục người khác BLHS 1999.

..

Những nội dung liên quan:

• Dấu hiệu pháp lý của Tội vu khống
• Dấu hiệu pháp lý của Tội bức tử
• Dấu hiệu pháp lý của Tội hiếp dâm
• Tội hành hạ người khác
• Tội mua bán người tại Bộ luật Hình sự 2015

>>> Xem thêm: Các tội xâm phạm tính mạng sức khỏe nhân phẩm danh dự của con người

Bình luận khoa học về Tội làm nhục người khác:

1. Làm nhục người khác là gì?

• Làm nhục người khác là hành vi xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của người khác.
• Nhân phẩm là “phẩm chất và giá trị con người” (Từ điển Tiếng Việt, Nhà xuất bản Đà Nẵng – Trung tâm từ điển luật học năm 2009 – trang 915).
• Danh dự là “Sự coi trọng của dư luận xã hội, dựa trên giá trị tinh thần, đạo đức tốt đẹp” (Từ điển Tiếng Việt, Nhà xuất bản Đà Nẵng – Trung tâm từ điển luật học năm 2009 – trang 324).

Điều 155. Tội làm nhục người khác

1. Người nào xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của người khác, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm:

a) Phạm tội 02 lần trở lên;

b) Đối với 02 người trở lên;

c) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

d) Đối với người đang thi hành công vụ;

đ) Đối với người dạy dỗ, nuôi dưỡng, chăm sóc, chữa bệnh cho mình;

e) Sử dụng mạng máy tính hoặc mạng viễn thông, phương tiện điện tử để phạm tội;

g) Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%75.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 05 năm:

a) Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên76;

b) Làm nạn nhân tự sát.

4. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

2. Các yếu tố cấu thành tội làm nhục người khác

2.1. Mặt khách quan

Mặt khách quan của tội tội làm nhục người khác được thể hiện qua hành vi xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm danh dự của người khác dưới các hình thức sau:

• Thể hiện bằng lời nói: như sỉ nhục khóa mạng chửi bới một cách thô bỉ, tục tĩu nhầm vào nhân cách, danh dự với tính chất hạ thấp nhân cách, danh dự của người bị hại đồng thời làm cho người bị hại cảm thấy xấu hổ, nhục nhã trước những người khác.
• Thể hiện bằng việc làm: Như có những hành vi bỉ ổi (có hoặc không kèm theo lời nói thô tục) với chính bản thân mình hoặc người bị hại trước đám đông để bêu riếu.

Đặc trưng của các hành vi nêu trên thường là diễn ra trực tiếp, công khai và trước nhiều người hoặc trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Lưu ý: mức độ của các hành vi nêu trên phải là xúc phạm nghiêm trọng đến nhân phẩm, danh dự của người khác, nghĩa là hành vi nêu trên phải gây ra những ảnh hưởng xấu ở mức độ nhất định đến nhân phẩm danh dự của người bị hại (như lột trần truồng người bị hại ở chỗ đông người, cạo đầu bôi vôi phụ nữ…) thì mới bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội này.

2 2. Khách thể

Hành vi phạm tội lưu trên xâm phạm đến danh dự nhân phẩm của người khác.

2.3. Mặt chủ quan

Người phạm tội thực hiện tội phạm này với lỗi cố ý.

2.4. Chủ thể

Chủ thể của tội làm nhục người khác là bất kỳ người nào có năng lực trách nhiệm hình sự.

3. Về hình phạt của tội làm nhục người khác

Mức hình phạt của tội phạm này được chia thành 03 khung, cụ thể như sau:

a) Khung một (khoản 1)

Có mức phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 30 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.

b) Khung hai (khoản 2)

Có mức phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.

c) Khung ba (khoản 3)

Có mức phạt tù từ 02 năm đến 05 năm.

4. Hình phạt bổ sung

Ngoài thiết bị áp dụng một trong các thành phần chính nêu trên, tùy từng trường hợp cụ thể người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.