Phạm trù “chất”

Khái niệm chất

Chất là một phạm trù triết học dùng để chỉ tính quy định khách quan vốn có của sự vất, hiện tượng; là sự thống nhất hữu cơ giữa các thuộc tính, các yếu tố cấu thành sự vất, hiện tượng, làm cho sự vất, hiện tượng là nó mà không phải là cái khác.

>>> Xem thêm: Phạm trù “điểm nút”

Chất là sự thống nhất hữu cơ giữa các thuộc tính, các yếu tố cấu thành sự vất, hiện tượng, do đó, mỗi “chất” được tạo thành từ vô số các thuộc tính cơ bản của sự vất, hiện tượng-tùy thuộc vào từng mối liên hệ cụ thể của sự vất, hiện tượng đó với sự vất, hiện tượng khác.

+ Thuộc tính là biểu hiện một khía cạnh nào đó về “chất” của sự vất, hiện tượng trong mối quan hệ qua lại với các sự vất, hiện tượng khác.

+ Mỗi sự vất, hiện tượng đều có những thuộc tính cơ bản và không cơ bản. Chỉ những thuộc tính cơ bản mới hợp thành “chất” của sự vất, hiện tượng. Khi những thuộc tính cơ bản thay đổi thì “chất” của nó thay đổi.

+ Việc phân biệt thuộc tính cơ bản và không cơ bản của sự vất, hiện tượng cũng chỉ là tương đối. Phải tùy theo quan hệ cụ thể của sự phân tích; cùng một thuộc tính, trong quan hệ này là cơ bản thì trong quan hệ khác có thể là không cơ bản.

+ Chất của sự vất, hiện tượng không chỉ được xác định bằng các thuộc tính cơ bản của nó mà còn được xác định bởi phương thức liên kết giữa các yếu tố cấu thành sự vất, hiện tượng đó. Do đó, “chất” của sự vất, hiện tượng không chỉ thay đổi khi thay đổi những yếu tố cấu thành nó mà còn phụ thuộc vào sự thay đổi phương thức liên kết giữa các yếu tố đó.

+ Chất biểu hiện tính ổn định tương đối của sự vất, hiện tượng.

Mỗi sự vật, hiện tượng không chỉ có một “chất”, mà có nhiều “chất” – vô vàn “chất”, tùy thuộc vào các mối quan hệ cụ thể của nó với những cái khác. VD: …