Danh sách các nước tham gia Công ước Vienna về quan hệ ngoại giao

Công ước Vienna về quan hệ ngoại giao được thông qua vào năm 1961 là một trong những hiệp ước quốc tế quan trọng nhất trong lĩnh vực ngoại giao và quan hệ quốc tế. Với sự tham gia của nhiều quốc gia trên thế giới, công ước đã đặt ra các quy định rõ ràng về quyền miễn trừ và ưu đãi ngoại giao, từ đó đảm bảo an toàn và quyền lợi cho các nhà ngoại giao khi làm việc tại nước ngoài.

1. Giới thiệu về Công ước Vienna

Công ước Viên về quan hệ ngoại giao được thông qua tại hội nghị của Liên Hợp Quốc vào ngày 18 tháng 4 năm 1961, tại Vienna, Áo. Công ước này chính thức có hiệu lực vào ngày 24 tháng 4 năm 1964. Mục tiêu của công ước là xác định các quy tắc pháp lý chung về quan hệ ngoại giao giữa các quốc gia và bảo vệ quyền lợi của các cơ quan và viên chức ngoại giao tại các quốc gia tiếp nhận.

2. Các quốc gia tham gia Công ước Vienna

Hiện nay, có 192 quốc gia là thành viên của Công ước Vienna về quan hệ ngoại giao, bao gồm hầu hết các quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc. Trong số đó, cả các quốc gia có quy mô lớn như Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nga và các quốc gia nhỏ như Monaco, Liechtenstein đều tham gia. Điều này phản ánh tính toàn cầu và quan trọng của công ước trong việc điều chỉnh quan hệ ngoại giao trên thế giới​.

Danh sách các nước tham gia Công ước Vienna về quan hệ ngoại giao:

3. Các quốc gia không tham gia Công ước Vienna

Mặc dù Công ước Vienna được sự đồng thuận rộng rãi, vẫn còn một số quốc gia chưa tham gia, như Palau và Nam Sudan. Những quốc gia này thường có lý do riêng về mặt chính trị hoặc quản trị khi chưa hoàn thành quy trình phê chuẩn công ước. Tuy nhiên, phần lớn các quốc gia không tham gia này vẫn thực hiện các quy tắc tương tự trong thực tiễn quan hệ ngoại giao với các quốc gia khác.

4. Tầm quan trọng của Công ước Vienna đối với các quốc gia thành viên

Việc tham gia Công ước Vienna mang lại nhiều lợi ích cho các quốc gia, đặc biệt là trong việc đảm bảo an ninh và quyền lợi của các nhà ngoại giao khi làm việc tại nước ngoài. Công ước đưa ra những nguyên tắc rõ ràng về miễn trừ pháp lý, bảo vệ các cơ quan đại diện ngoại giao và quyền tự do di chuyển của các viên chức ngoại giao trong nước tiếp nhận.

Các điều khoản quan trọng của công ước bao gồm:

• Miễn trừ ngoại giao: Các nhà ngoại giao được miễn trừ khỏi các quy định pháp lý của nước tiếp nhận, bao gồm quyền miễn trừ xét xử về hình sự, dân sự và hành chính.
• Bất khả xâm phạm của cơ quan ngoại giao: Các đại sứ quán và cơ quan ngoại giao không được phép bị kiểm tra, xâm nhập hoặc gây thiệt hại bởi nước tiếp nhận mà không có sự đồng ý.
• Quyền tự do liên lạc và di chuyển: Các nhà ngoại giao được phép tự do di chuyển trong phạm vi quốc gia tiếp nhận và đảm bảo rằng các phương tiện liên lạc của họ không bị can thiệp​.

5. Sự tham gia của các khu vực vào Công ước Vienna

Công ước Vienna không chỉ thu hút sự tham gia của các quốc gia riêng lẻ mà còn phản ánh sự hợp tác quốc tế ở cấp khu vực.

a. Châu Phi

Hầu hết các quốc gia châu Phi đều đã phê chuẩn Công ước Vienna. Ví dụ như Ai Cập, Nam Phi, Nigeria đều là các quốc gia thành viên. Tuy nhiên, Nam Sudan, quốc gia mới độc lập, vẫn chưa hoàn tất quy trình phê chuẩn​.

b. Châu Á – Thái Bình Dương

Các quốc gia trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương như Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc và Ấn Độ đều là thành viên của Công ước Vienna. Tuy nhiên, Palau, một quốc gia nhỏ ở Thái Bình Dương, vẫn chưa gia nhập công ước này.

c. Châu Âu

Toàn bộ các quốc gia châu Âu, bao gồm cả các quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) như Đức, Pháp, Ý và cả các quốc gia không thuộc EU như Nga và Thụy Sĩ đều là thành viên của Công ước Vienna. Điều này thể hiện sự đồng thuận mạnh mẽ giữa các quốc gia châu Âu về việc tuân thủ các quy tắc quan hệ ngoại giao quốc tế​.

d. Châu Mỹ

Toàn bộ các quốc gia thuộc Bắc và Nam Mỹ đều đã phê chuẩn Công ước Vienna. Các quốc gia như Hoa Kỳ, Canada, Brazil và Argentina đều tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về quyền ưu đãi và miễn trừ ngoại giao theo công ước này.

6. Thách thức và chỉ trích về việc thực hiện Công ước Vienna

Dù có sự phổ biến và chấp nhận rộng rãi, Công ước Vienna cũng đối mặt với một số thách thức trong thực tiễn áp dụng. Một số nước bị chỉ trích vì lạm dụng quyền miễn trừ ngoại giao để tránh các trách nhiệm pháp lý trong trường hợp vi phạm pháp luật của nước tiếp nhận. Tuy nhiên, công ước cũng đưa ra các biện pháp xử lý như việc tuyên bố một nhà ngoại giao là persona non grata (người không được hoan nghênh), cho phép nước tiếp nhận yêu cầu viên chức ngoại giao phải rời khỏi quốc gia​.

7. Vai trò của Liên Hợp Quốc trong việc giám sát Công ước Vienna

Liên Hợp Quốc đóng vai trò quan trọng trong việc giám sát việc thực thi Công ước Vienna. Các cơ quan của Liên Hợp Quốc, như Ủy ban Pháp lý quốc tế, thường xuyên giải quyết các tranh chấp và đảm bảo rằng các quốc gia thành viên tuân thủ các quy định của công ước​.

8. Tác động của Công ước Vienna đến quan hệ quốc tế

Công ước Vienna đã giúp xây dựng một khung pháp lý vững chắc cho quan hệ ngoại giao giữa các quốc gia. Nó giúp giảm thiểu xung đột và hiểu lầm giữa các quốc gia, đồng thời bảo vệ quyền lợi của các nhà ngoại giao và thúc đẩy hợp tác quốc tế. Đặc biệt, công ước này đã tạo điều kiện thuận lợi cho các quốc gia nhỏ và lớn có tiếng nói bình đẳng trong việc thiết lập và duy trì quan hệ ngoại giao​.

Kết luận

Công ước Vienna về quan hệ ngoại giao năm 1961 đã trở thành một trong những công cụ quan trọng nhất trong việc duy trì và phát triển quan hệ quốc tế. Với sự tham gia của 193 quốc gia, công ước này thể hiện sự đồng thuận và hợp tác của cộng đồng quốc tế trong việc xây dựng một hệ thống pháp lý công bằng và bảo vệ quyền lợi của các viên chức ngoại giao. Tuy vẫn còn một số thách thức, nhưng không thể phủ nhận vai trò quan trọng của Công ước Vienna trong việc thúc đẩy hòa bình và ổn định trên toàn thế giới.

Nguồn tham khảo:

Vienna Convention On Diplomatic Relations – United Nations Treaty Collection, Url: https://treaties.un.org/doc/Publication/MTDSG/Volume%20I/Chapter%20III/III-3.en.pdf