Đặc điểm tâm lý và phẩm chất tâm lý cần thiết của điều tra viên và kiểm sát viên trong hoạt động điều tra

Xem thêm các nội dung trong Chương III:

1. Điều tra viên

Những yếu tố ảnh hưởng đến tâm lý của điều tra viên

Chức năng, nhiệm vụ điều tra để làm sáng tỏ vụ việc phạm tội đã xảy ra
Đặc điểm nhân thân của Điều tra viên: chuyên môn nghiệp vụ, thâm niên, kinh nghiệm công tác, …
Đối mặt với một khối lượng thông tin rất đa dạng, phức tạp chưa được sàng lọc, phân tích, đánh giá, đồng thời cũng phải tiếp xúc trực tiếp với nhiều đối tượng khác nhau với những biểu hiện tâm lý không đồng nhất
Mối quan hệ của điều tra viên với thủ trưởng cơ quan điều tra, với kiểm sát viên, với rất nhiều cơ quan và tổ chức có liên quan
Áp lực của dư luận xã hội của các phương tiện thông tin đại chúng.

Một số đặc điểm tâm lý tiêu cực của điều tra viên

Thường chỉ quan tâm các chứng cứ buộc tội: họ có thể làm rơi vãi, không quan tâm nhiều đến chứng cứ gỡ tội, giảm nhẹ, do chức năng chính của điều tra viên là buộc tội, còn chức năng gỡ tội là của người bào chữa, bị can, bị cáo. Điều tra viên thường có tâm lý sợ bỏ lọt tội phạm, bắt nhầm còn hơn bỏ sót.
Tâm lý mệt mỏi, chán nản ngại khó, tự bằng lòng với những nguồn cung cấp tin dễ khai thác
Có biểu hiện tâm lý bức xúc, căng thẳng
Dễ đi theo các lối mòn sẵn có, chủ yếu sử dụng thói quen và kinh nghiệm
Xu hướng xung đột, đối đầu với người bào chữa
Xu hướng bảo thủ khi có ý kiến trái ngược

Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cao để giải quyết một cách đầy đủ, toàn diện về vụ án hình sự
Đạo đức nghề nghiệp, tinh thần trách nhiệm và phẩm chất chính trị vững vàng.
Khả năng tư duy tốt, khả năng phân tích, tổng hợp và đánh giá một cách logic và toàn diện
Khả năng vận dụng vốn tri thức phong phú của bản thân vào từng nhiệm vụ cụ thể trong hoạt động chứng minh
Điều tra viên cũng cần phải có sự kiên định, độc lập, cương quyết và phải biết tự kiềm chế bản thân khi trực tiếp tiến hành các hoạt động điều tra.
Khả năng sáng tạo trong điều tra vụ án hình sự
Có thái độ cầu thị, bình tĩnh và tôn trọng các ý kiến của người bào chữa và của Kiểm sát viên tham gia kiểm sát hoạt động điều tra
Tác phong nghiêm túc, trang phục chỉnh tề theo đúng Điều lệnh Công an nhân dân.

Những yếu tố ảnh hưởng đến tâm lý Kiểm sát viên

Chức năng, nhiệm vụ của kiểm sát viên
Đặc điểm nhân thân của kiểm sát viên
Mối quan hệ với lãnh đạo kiểm sát viên, lãnh đạo cơ quan điều tra và với riêng cá nhân điều tra viên
Tiếp xúc với hồ sơ vụ án ngay từ đầu cũng như tham gia trực tiếp một số hoạt động điều tra
Áp lực của dư luận xã hội, của các phương tiện truyền thông

Một số đặc điểm tâm lý tiêu cực của KSV:

Thường có xu hướng kết tội, đồng tình với quan điểm của cơ quan điều tra đưa ra: do vai trò của KSV giữ chức năng công tố
Phó mặc, buông lỏng việc kiểm tra, giám sát hoạt động điều tra của điều tra viên
Có sự lệ thuộc hoặc quá tin tưởng vào tài liệu điều tra
Tâm lý nể nang, ngại va chạm với điều tra viên với cơ quan điều tra
Xu hướng bảo thủ khi có ý kiến trái ngược từ phía người bào chữa và những người tham gia tố tụng khác.

Có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cao
Có đạo đức nghề nghiệp, phẩm chất chính trị khi thực hiện nhiệm vụ kiểm sát đối với hoạt động điều tra
Có sự độc lập và cương quyết trong việc kiểm sát đối với hoạt động điều tra.
Tác phong nghiêm túc, trang phục chỉnh tề, đúng quy định củan gành, giao tiếp đúng mực với điều tra viên và với những người tham gia tố tụng khác.

Xem thêm các nội dung trong Chương II:

Xem thêm các nội dung trong Chương IV:

1/5 - (1 bình chọn)