Nữ giới là có phải chủ thể của tội hiếp dâm theo BLHS 2015?

“Có chuyện nữ giới hiếp dâm nam giới không?”, “Nữ giới làm sao mà hiếp dâm?”, “Nữ giới là có phải chủ thể của tội hiếp dâm?”,… Đó là những thắc mắc mà page @Học Luật Online nhận được trong thời gian qua. Nay, chúng tôi xin chia sẻ một số quan điểm như sau:

Theo Bộ Luật hình sự 2015, tại Chương XIV, quy định “Các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con người” thì không có quy định về loại tội phạm nào phân biệt chủ thể phạm tội phải là nam giới, bị hại phải là nữ giới (trong một số trường hợp, nạn nhân là nữ giới, trẻ em chỉ là tình tiết tăng nặng khi định tội danh).

Khoản 1 Điều 141 BLHS 2015 quy định về tội hiếp dâm như sau: “Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc bằng thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.”

Ở phần giả định của điều luật mô tả “người nào”, có nghĩa là không phân biệt giới tính, chỉ cần người đó có hành vi “dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu với nạn nhân trái với ý muốn của họ”, thì bị coi là tội phạm và phải chịu trách nhiệm hình sự.

Về mặt lý luận về định tôi danh, khả năng để nữ giới trở thành chủ thể của tội hiếp dâm có thể được đặt ra trong các trường hợp sau đây:

• Thứ nhất, theo khoa học pháp lý cũng như thực tiễn đời sống, việc nữ giới dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nam giới để thực hiện hành vi giao cấu trái ý muốn của họ là điều khó có thể xảy ra. Trong thực tiễn đấu tranh phòng chống loại tội phạm này, hiện nay hành vi dùng “thủ đoạn khác” để giao cấu với nạn nhân trái với ý muốn của họ có thể là hành vi được thực hiện bởi nữ giới. Ví dụ: cho uống thuốc kích dục, v.v… Do đó, hành vi người nữ giới dùng “thủ đoạn khác” giao cấu với nạn nhân trái với ý muốn của nạn nhân thì có thể coi là tội phạm và phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định.
• Thứ hai, nữ giới có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội hiếp dâm trong trường hợp đồng phạm. Dù không phải là người thực hành (chủ thể phổ biến là nam giới), thì nữ giới cũng có thể bị coi là phạm tội nếu có hành vi cố ý cùng thực hiện tội hiếp dâm với người thực hành. Cụ thể, nữ giới có thể là người tổ chức, người xúi giục, người giúp sức (khoản 3 Điều 17 BLHS).

Như vậy, có thể khẳng định nữ giới cũng có thể phạm tội hiếp dâm quy định tại Điều 141 BLHS 2015.