Bình luận về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ trong tương lai tại Bộ luật dân sự 2015

Bảo đảm thực hiện nghĩa vụ trong tương lai được quy định tại Điều 294 Bộ luật dân sự năm 2015. 

Điều 294. Bảo đảm thực hiện nghĩa vụ trong tương lai

1. Trường hợp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ trong tương lai, các bên có quyền thỏa thuận cụ thể về phạm vi nghĩa vụ được bảo đảm và thời hạn thực hiện nghĩa vụ được bảo đảm, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

2. Khi nghĩa vụ trong tương lai được hình thành, các bên không phải xác lập lại biện pháp bảo đảm đối với nghĩa vụ đó.

Bình luận về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ trong tương lai tại Bộ luật dân sự 2015

Đây là quy đinh nhằm làm rõ hơn quy định tại Khoản 3 Điều 293 và cũng là phần mà nhà làm luật tách ra để quy định chi tiết hơn về chế định này so với quy định tại Bộ Luật Dân sự 2005. Tuy vậy, hàm lượng nội dung các quy phạm mà nhà làm luật quy định tại Điều luật này không nhiều. Chỉ có 2 vấn đề tương đối nổi bật chúng ta cần quan tâm về loại nghĩa vụ đảm bảo này.

Thứ nhất: Đó chính là vấn đề thời hạn thực hiện nghĩa vụ được đảm bảo, đây là yếu tố quan trong tiên quyết cần lưu tâm đối với loại nghĩa vụ này. Về nguyên tắc chỉ nghĩa vụ được hình thành trong thời hạn bảo đảm mới được xem là nghĩa vụ bảo đảm, nghĩa vụ hình thành ngoài thời hạn bảo đảm này không ràng buộc trách nhiệm của các bên liên quan trừ trường hợp các bên có thỏa thuận về sự ràng buộc đó. Trong thời hạn này các bên cũng được quyền thỏa thuận về việc thực hiện biện pháp bảo đảm một phần hay toàn bộ nghĩa vụ, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. Tuy nhiên quy định khác này là quy định nào, được quy định ở đâu thì chúng ta và ngay cả nhà làm luật cũng chưa biết, bản chất đó chỉ là quy định mang tính dự liệu, phòng hờ của nhà làm luật để tránh xung đột về quy định trong các văn bản quy phạm pháp luật khác nhau mà thôi.

Thứ hai: Đó chính là vấn đề xác lập biện pháp bảo đảm. Nhà làm luật quy định rõ tại Khoản 2 Điều luật này rằng khi nghĩa vụ trong tương lai được hình thành, các bên không phải xác lập lại biện pháp bảo đảm đối với nghĩa vụ đó. Nghĩa là các bên chỉ xác lập biện pháp bảo đảm một lần trước khi nghĩa vụ trong tương lai phát sinh và biện pháp bảo đảm được xác lập đó sẽ có giá trị áp dụng khi nghĩa vụ phát sinh. Việc xác lập lại nghĩa vụ một lần nữa trong trường hợp này sẽ trở nên dư thừa không cần thiết, thậm chí còn có khả năng gây nhầm lẫn với việc xác lập biện pháp bảo đảm đối với nghĩa vụ hiện tại (khi nghĩa vụ trong tương lai đã trở thành hiện thực).